وسیله رسیدن به سعادت‌ها چیست؟
حاصل بردباری، آراسته شدن به خوبی‌ها، هم نشینی با نیکان، ارجمند شدن، عزیز گشتن، رغبت به نیکی، نزدیک شدن بردبار به درجات عالی، گذشت، آرامش و تأنی، احسان و خاموشی. این‌ها ثمره بردباری عاقل است. امروزه صبر در جامعه ما کمرنگ شده است ولی ما حتی در فرهنگ خودمان هم داریم که “گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی” در احادیث اسلامی هم به قدری صبر اهمیت دارد که به گفته بعضی از علمای اخلاق، روایاتی که درباره فضیلت صبر و شکیبایی ازمعصومین (ع) به ما رسیده، بیش از آن است که به شمارش در آید، در برخی از کتب که درباره صبر تالیف یافته، نزدیک به ۹۰۰ حدیث از پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) در این باره آمده است که به عنوان نمونه، بخشی از آن‌ها را گلچین نموده‌ایم:
رسول خدا (ص) فرمودند: «الصبر خیر مرکب ما رزق الله عبدا خیرا له و لا اوسع من الصبر، صبر بهترین مرکب سواری است، خداوند هیچ بنده‌ای را بهتر و گسترده از صبر روزی نداده است.»
تعبیر به «بهترین مرکب»، در این حدیث شریف اشاره به این دارد که صبر، وسیله رسیدن به همه سعادت‌ها و خوشبختی‌هاست و انسان بدون آن به هیچ مقامی در دنیا و آخرت نمی‌رسد!
امام علی (ع) فرمودند: اَلصَّبرُ فِی الامورِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ، فَاِذا فارَقَ الرَّأسُ الجَسَدَ فَسَدَ الجَسَدُ وَ اِذا فارَقَ الصَّبرُ المورَ فَسَدَتِ المورُ؛
نقش صبر در کارها همانند نقش سر در بدن است؛ همچنان که اگر سر از بدن جدا شود، بدن از بین می‌رود، صبر نیز هرگاه همراه کارها نباشد، کارها تباه می‌گردند.
عن الصادق علیه السلام فی قول الله عزوجل: «واستعینوا بالصبر و الصلوة» قال: الصبر الصوم؛
امام صادق فرمود: خداوند عزو جل فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید، صبر، روزه است.
امام علی (ع) فرمودند:
اَلصَّبرُ اَن یَحتَمِلَ الرَّجُلُ ما یَنوبُهُ وَیَکظِمَ ما یُغضِبُهُ؛
صبر آن است که انسان گرفتاری و مصیبتی را که به او می‌رسد تحمل کند و خشم خود را فرو خورد.
منابع:
کافی، ج۲
تحف‌العقول
وسائل الشیعه، ج ۷
غررالحکم، ج۲