مراقبت های لازم جسم و روح قبل از محرم
با توجه به عظمت مصیبتی که هر ساله با طلوع محرم در انتظار دل شیعه است. باید قبل از رؤیت هلال ماه غم ، آمادگی لازم را در خود ایجاد نماییم و با قلب و روح و فکر و جسمی آماده به استقبال ماه حسینی رویم، تا حظ وافر را از ایام اشک ببریم.
برای این آمادگی باید مقدماتی فراهم شود. اولین آن، معرفت به محرم و صاحب محرم است. باید به تفکر و مطالعه بیشتر در این زمینه ها پرداخت، تا به واسطه اندیشیدن در معارف عاشورا و حضرت سید الشهدا (علیه السلام) و شهدای کربلا و نیز بهره مندی از کتب معتبر بزرگان و علما، کسب معرفت نمود. تا وقتی که این معرفت وجود نداشته باشد، آدمی خود را آنچنان که در شأن محرم و صاحب آن است آماده نمی کند.
باید قبل از محرم ، ایامی را مراقب گوش و چشم و دست و زبان و سایر اعضای بدن بود و در مراعات حال آن ها کوشید. باید مراقب آنچه می شنویم باشیم تا در ماه محرم توفیق شنیدن مقتل، مرثیه، فضائل و مناقب اهل بیت ( علیهم السلام ) بالأخص خامس آل عبا ( علیه السلام ) را داشته باشیم.
مراقبت از جسم و روح در ماه محرم
می گویند “باب الحسین” در باز و وسیعی است که همه را به آن راه می دهند. هر کس هم به فراخور حال یک جور وارد می شود و ارادتش را نشان می دهد؛ شروع ماه محرم بهانه خوبی است تا با ایجاد تغییراتی کوچک در زندگیمان، ضمن آمادگی و استفاده بهتر از لحظات نورانی این ماه، یک قدم به سبک زندگی عاشورایی نزدیک تر شویم و این حال خوب را حفظ کنیم.
اکنون نوبت آن است که آنچه در ماه محرم باید مراعات شود و شئون یک عزادار به حساب می آید یادآور شویم:
1. رنگ مصیبت در زندگی روزانه
در روایتی پیامبر اکرم (صلی الله و علیه وآله) فرمود: فاطمه جان! روز قیامت هر چشمى گریان است، مگر چشمى که در مصیبت و عزاى حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهاى بهشتى مژده داده مى شود
زندگی دوستان اهل بیت (علیهم السلام) باید در محرم و صفر تغییر چهره دهد تا توفیق عرض ادب و تسلیت به ساحت صاحبان مصیبت پیدا کنند، که همان ائمه معصومین (علیهم السلام) هستند.از سوی دیگر، کارهای هیئات و حسینیه ها مانند توزیع چای و پخت و پز و شستشو و سیاهپوش کردن معابر و مساجد را بین خود تقسیم کنند تا همه بتوانند فیض سخنرانی و ذکر مصیبت و سینه زنی را درک کنند.
قبل از محرم امور شخصی را به انجام رسانند تا در ایام محرم وقت عزاداری داشته باشند. بهترین اوقات روز را به مجالس اهل بیت (علیهم السلام) اختصاص دهند، بدین صورت که تا آخر وقت در محل کار یا خانه نمانند و هنگام خستگی را به مجلس اختصاص دهند. یا اگر نخواستند جایی بروند و کسی با آن ها کاری نداشت، به مجلس بروند. این گونه نباشد که اوقات اضافی را به مجالس اختصاص دهند.
2. پیش بودن عزا بر شادی
همان گونه که نباید حزن و اندوه شخصی را بر شادی و فرح اهل بیت (علیهم السلام) مقدم شماریم. شادی و سرور شخصی و عمومی را نیز نباید بر مصائب، حزن، غم و عزاداری آن حضرت (علیه السلام) مقدم شماریم.
چنانچه روایتی از امام رضا (علیه السلام) است که فرمودند همین که ماه محرم فرا می رسید، لبخند از لبان پدرم محو می شد و دیگر کسی ایشان را متبسم نمی دید. بر همین اساس، حزن ظاهری و باطنی از دیگر قدم های آمادگی برای محرم است.
حضرت على (علیه السلام) در روایتى مى فرماید: «شیعیان و پیروان ما در شادى و حزن ما شریکند.» (بحارالانوار، ج 44، ص 287)
در روایتی پیامبر اکرم (صلی الله و علیه وآله) فرمود: فاطمه جان! روز قیامت هر چشمى گریان است، مگر چشمى که در مصیبت و عزاى حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهاى بهشتى مژده داده مى شود. (بحارالانوار،ج 44، ص293)
3. سیاهپوشی
تهیه ی لباس برای خود و خانواده و فرزندان قبل از ماه محرم یکی از آداب این ماه است. باید به فکر تهیه ی لباس سیاه باشیم تا با این کار بهترین درس را برای آمادگی در عزای امام حسین (علیه السلام) به خانواده و دوستان خود داده باشیم.
بر اساس حدیثى که اکثر محدثان نقل کرده اند، زنان بنى هاشم در سوگ اباعبدالله الحسین (علیه السلام) جامه سیاه پوشیدند. (بحارالانوار، ج 45، ص 188؛ وسائل الشیعه، ج 2، ص 890)
مرحوم کلینى چنان نقل مى کند که سلیمان بن راشد از پدرش نقل کرد: امام سجاد (علیه السلام) را دیدم که جبّه اى جلو باز و سیاه رنگ و طیلسانى (عبایی) کبود رنگ پوشیده بود. (وسائل الشیعه، ج 3، ص 361)
این شیوه از سوى دیگر ائمه (علیهم السلام) و بزرگانى چون ام سلمه، مختار ثقفى و سیف بن عمیره نخعى کوفى جریان داشته و در عصر غیبت تاکنون تداوم یافته است. (سیاهپوشى در سوگ ائمه نور، ص 129-155)
باید کاری کنیم که حتی کوچک ترین فرد خانواده این پرسش در ذهنش به وجود آید که مگر چه شده است که ناگهان همه چیز متغیر می گردد و رنگ مشکی در زندگی ما حرف اول را می زند؟! فرزندانی که با این فرهنگ بزرگ می شوند، می آموزند که باید قبل از محرم برای گریه، عزا و حزن آماده باشند.
4- گریه برای اباعبدالله الحسین علیه السلام
امام صادق (علیه السلام) به جعفر بن عفان فرمود: هیچ کس نیست که درباره حسین (علیه السلام) شعرى بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آن که خداوند، بهشت را بر او واجب مى کند و او را مى آمرزد. (رجال شیخ طوسى، ص289)
حسین بن على (علیه السلام) فرمود: چشمان هر کس که در مصیبت هاى ما قطره اى اشک بریزد، خداوند او را در بهشت جاى مى دهد. (احقاق الحق، ج 5، ص523)
صدای قدم های ماه عزای اشرف اولاد آدم به گوش می رسد، ماه سفره ماتم حضرت اباعبدالله (علیه السلام)؛ پس هر کسی که خود را نوکر و ارادتمند به ایشان می داند، باید روحاً و جسماً مهیای ورود به ماه ماتم آن حضرت کند.
انشاءلله با دلی سوخته، همرنگ مولا صاحب عصر (عجّل الله فرجه الشریف) می شویم و با او در عزای جد مظلومین اشک می ریزیم گر چه تمام قطرات اشک عالم را قیاسی با یک قطره ی خونین اشک صاحب عصر علیه السلام نیست.